Thuật ngữ “chuyển đổi số” được sử dụng nhiều
hơn với sự “lên ngôi” của các công nghệ số. Sự “can thiệp” của dữ liệu và máy
móc vào các quy trình sản xuất và kinh doanh ngày càng nhiều hơn thông qua các
giao diện số. Điều này mở ra những năng lực giao tiếp mới, những lĩnh vực kinh
doanh mới, qua đó hình thành những lĩnh vực nghiên cứu và công nghiệp mới.
Tuy nhiên, những thử thách mới cũng xuất
hiện. Việc chuyển đổi các sáng kiến, tiêu chuẩn và cách thức tiếp cận hiện tại
sang phương thức số để kết nối toàn cầu bởi không phải luôn có tính khả thi. Ví
dụ, trong lĩnh vực đo lường, các nhà sản xuất cảm biến luôn nỗ lực để giúp nâng
cao năng lực đo lường của mỗi thiết bị đo.
Trong tương lai, nền công nghệ chuyển đổi số sẽ
tác động nhiều lĩnh vực
Do đó, các cảm biến được phát triển
nhanh chóng theo hướng ngày càng thông minh và có năng lực tích hợp dữ liệu.
Điều này đặt ra một thách thức lớn về hoạt động liên kết trong hiệu chuẩn
phương tiện đo. Hoạt động kiểm định, hiệu chuẩn sẽ không còn được quản lý như một
phương pháp đo lường thuần túy.
Theo nhu cầu của xã hội, các giải pháp số
trong đo lường khoa học sẽ ngày càng được áp dụng trong đo lường pháp định (như
điện toán đám mây, bảo trì từ xa…). Ngược lại, nhiều quy trình, quy định trong
đo lường pháp định sẽ là nội dung quan trọng cho đo lường khoa học.
Ví dụ, các thiết bị đo được áp dụng các
biện pháp bảo mật cao “quá mức” sẽ khó “xuất hiện” trên thị trường. Điều tương
tự này có thể được hình dung trong đo lường pháp định nơi mà các nhà sản xuất
tự nguyện áp dụng nhiều các giải pháp số hiện đại. Hoạt động đánh giá sự phù
hợp sẽ đòi hỏi các nguyên tắc chặt chẽ về trao đổi, xử lý dữ liệu, phương thức
thanh tra, kiểm tra… Sự “tương tác” giữa đo lường khoa học và đo lường pháp
định sẽ là nền tảng tạo điều kiện thuận lợi đối với chuyển đổi số trong đo
lường.
Chuyển đổi số cũng có tác động không nhỏ đến
lĩnh vực đo lường.
Trong lĩnh vực kỹ thuật cơ khí chính xác, một nghiên cứu gần đây
được thực hiện bởi Hiệp hội công nghiệp kỹ thuật cơ khí (Mechanical Engineering
Industry Association, VDMA) đã chỉ ra rằng 25% các doanh nghiệp hoạt động trong
lĩnh vực cơ khí chính xác đã và đang áp dụng các công nghệ số mới như dịch vụ
điện toán đám mây. Các doanh nghiệp này tin rằng lợi ích từ công nghệ số mới sẽ
dẫn đến nâng cao năng lực cạnh tranh của các ngành công nghiệp.
Lĩnh vực y tế cũng chịu ảnh hưởng lớn từ những bước phát triển
mang tính đột phá của quá trình chuyển đổi số. Trong công nghệ sinh học, các
sáng kiến số hóa sáng tạo (Innovative Digitalization) đã tạo ra các nguồn
nguyên liệu và các chất xúc tác trong các quy trình sản xuất mới. Các sáng kiến
này được thực hiên trong các dự án hợp tác xuyên ngành (Cross-Sectoral) và liên
ngành (Inter-Disciplinary) đối với từng lĩnh vực cụ thể. Ví dụ, Mạng lưới xuyên
ngành trong Kinh tế sinh học (Cross-Sectoral Networks in Bio-Economics) với các
mục tiêu và hạ tầng ICT chung nhằm mục đích phát triển các nền tảng sáng tạo về
sử dụng tài nguyên và năng lượng hiệu quả, cũng như xây dựng và phát triển các
sản phẩm, quy trình sinh học mới…
Đo lường cũng giảm nhu cầu kiểm tra bằng kỹ thuật kiểm soát chất
lượng thống kê, điều này đồng nghĩa với việc các chuyên gia y tế sẽ tiết kiệm
được thời gian thực hiện xét nghiệm, nhận kết quả chính xác và nhanh chóng,
đồng thời làm giảm chi phí quá trình xét nghiệm, tăng năng suất cho bệnh viện và
phát hiện được triệu chứng nhanh hơn.
Ngoài ra, đẩy mạnh các hoạt động: đo lường hiệu chuẩn thiết bị xét
nghiệm Covid-19, kiểm tra và lắp ráp máy thở... từ đó các Viện Đo lường quốc
gia của mỗi nước thiết lập hoạt động xét nghiệm như Canada, Trung Quốc, Mỹ, và
Anh./.
Nguồn: Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng